مطالبی که در این نوشته بررسی می‌کنیم
مالیات بر خانه‌های خالی چگونه است؟
درسال ۱۳۹۵ که قانون م.م. اصلاح شد در ماده ۵۴ مکرر، این قانون موضوع مالیات بر خانه‌های خالی قرار گرفت، ولی این مالیات تا سال ۱۳۹۹ ( قانون بودجه ۹۹) به دلیل نداشتن زیرساخت‌های مناسب بلاتکلیف ماند.
در این سال سازمان امور مالیاتی کشور با همکاری شهرداری‌ها و وزارت مسکن و شهرسازی واحدهای مسکونی خالی از سکنه واقع در شهرهای با جمعیت بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر یکصد هزار نفر در سالهای( ۹۷-۹۸-۹۹ ) را شناسایی نموده و مالیات متعلقه را از مالکانی که بیش از یک خانه خالی دارند اخذ می‌نماید.
طبق تصویب مجلس شورای اسلامی، وظیفه جمع آوری اطلاعات مسکن را بعهده وزارت مسکن و راه و شهرسازی است و این اخطار از سوی وزارت راه و شهرساز برای کسانی که بیش از یک خانه دارند جهت تکمیل این سامانه صادر شده، نه از سازمان امور مالیاتی.
همه ساکنان شهرها و روستاها از مالک و مستاجر و غیره آن باید کدپستی و کد ملی سرپرست و افراد ذیل خانوار را تعریف نمایند و بگویند سکونتگاه اصلی و فرعی شان کدام است.
از حدود ۲۸ میلیون واحد مسکونی در کشور که موجود می‌باشد، ۱۳ میلیون و چهارصد هزار آنها شناسنامه دارند یعنی حدود ۴۸% واحدهای مسکونی، که در این بین مشخص شده که ۲.۷ میلیون نفر مالک بیش از یک واحد مسکونی هستند، که برای آنها پیامک ارسال شده، تا وضعیت سکونت خانه‌های خود را مشخص نمایند.
طبق دستور مجلس می‌بایست تا پایان شهریور ماه ۱۳۹۹ اطلاعات مربوط به خانه‌های خالی را به سازمان امور مالیاتی ارائه گردد، برای همین منظور مالکان می‌بایست با مراجعه به سامانه املاک و اسکان www.amlak.mrud.ir وضعیت خانه‌های خود را در خصوص سکونت شخصی، اجاره و یا خالی بودن آن اعلام نمایند.
گفتنی است، که از ۱۰۹۰۰۰ واحد خانه خالی ۲۵۷۴ واحد قطعی است و مابقی مشکوک می‌باشند و مالکان هنوز وضعیت آن را تعیین تکلیف ننموده‌اند. فقط در تهران یک شخص با ۱۹۵ واحد مسکونی و یک نهاد با بیش از ۱۰۰۰ واحد مسکونی شناسایی شد.
اگر مالکان بیش از یک واحد مسکونی بتوانند اجاره ملک دوم و سوم خود را اثبات کنند از دادن مالیات معاف خواهند بود.
مالیات خانه‌های خالی کجا مصرف می‌شود؟
لازم به ذکر است که ۵۰% این درآمد حاصل از مالیات خانه‌های خالی به حساب درآمدهای عمومی و ۵۰% دیگر به حساب شهرداری‌ها واریز می‌شود و هیچ گونه معافیت در آن در نظر گرفته نشده است.
مالیات خانه‌های خالی شامل چه مواردی است؟
ماده قانون مالیات بر خانه‌های خالی در ماده ۵۴ ق.م.م. مصوب ۱/۱/۹۵ می‌باشد که شامل:
- مالکان واحدهای مسکونی واقع در شهرهایی با جمعیت بیش از یکصد هزار نفر ۱۰۰۰۰۰ نفر .
نکته: الیته همه واحدهای مسکونی در همه شهرها می بایست، اطلاعات ملکی خود را در سامانه ملی املاک و اسکان ثبت نمایند. - به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشورwww.amlak.mrud.ir (زیر نظر وزارت راه و شهرسازی) می‌باشد. خانه های خالی شناسایی گردیده و پس از تکمیل این اطلاعات، به سازمان امور مالیاتی ارسال می گردد.
- چنانچه یک واحد مسکونی در هر سال مالیاتی بیش از ۴ ماه چهار ماه (۱۲۰ روز) خالی باشد مشمول این ماده قانون مالیات بر خانه های خالی خواهد شد. که بعد از تکمیل اطلاعات خود این سامانه به سازمان امور مالیاتی لینک می‌گردد و مالیات آنها در سالهای مختلف به قرار زیر محاسبه می‌گردد:
سال اول: معادل ۶ برابر مالیات متعلقه
سال دوم: معادل ۱۲ برابر مالیات متعلقه
سال سوم به بعد: معادل ۱۸ برابر مالیات متعلقه - مبنای مالیات بر خانه های خالی مالیات بر درآمد اجاره ماده ۵۴ عمین قانون می باشد.
- اشخاصی که دارای بیش از ۵ خانه خالی دریک سال مالیاتی باشند مشمول مالیات ۲ برابری خواهند شد.
- درصورت تغییر مالکیت بصورت رسمی مهلت ۱۲۰ روزه برای مالک جدید برقرار می شود.
- اگر خانه خالی نوساز باشد، پس از ۱۲ ماه ۱۲۰ روز، و اگر از طرح ها و پروژه های انبوه سازی باشد ۱۸ ماه ۱۲۰ روز مشمول ای مالیات می گردد.
مالیات خانه های خالی چقدر خواهد بود؟
اگر با طرح یک مثال بخواهیم مساله را روشن نماییم، گفتنی است:
اگر یک واحد مسکونی در محدوده منطقه ۱۳ شهر تهران در یک بلوک شناسائی شود، با توجه به ارزش اجاره ای مصوب که سازمان امور مالیاتی آن را تعیین می نماید، ( ۴۰ هزارتومان) در نظر بگیریم:
مالیات یک خانه خالی ۱۰۰ متری در همین منطقه
در سال اول: معادل ۲۷۰۰۰۰۰ تومان خواهد بودکه برای یک سال می شود۳۲۴۰۰۰۰۰ تومان.
در سال دوم: با فرض ثابت ماندن مبلغ اجاه ماهانه ۵۴۰۰۰۰۰ تومتن و سالانه ۶۴۸۰۰۰۰۰ تومان .
در سال سوم: اگر خالی مان این خانه در سال سوم و بعد آن ادامه یابد، با فرض ثابت ماندن اجاره، مبلغ ۸۱۰۰۰۰۰ تومان وئ سالانه ۹۷۲۰۰۰۰۰ تومان خواهد شد.
معافیت‌های مالیات خانه‌های خالی کدامند؟
- سرپرست خانوارها می‌توانند یک واحد را به عنوان اقامتگاه اصلی، و یک واحد را در شهر دیگری به عنوان اقامتگاه فرعی معرفی نمایند.
- دانشجویان و شاغلین و سایر اشخاص که زیر نظر خانوار می‌باشند در صورت اقامت در شهری غیر از اقامتگاه ه اصلی و فرعی خانوار، تنها با ارائه اسناد و مدارک مثبته امکان ثبت یک واحد مسکونی دیگر معاف از مالیات خانه‌های خالی را دارند.
نکته: از منظر قانون غیر از سکونتگاه اصلی و فرعی در شهر دوم، اگر مکان دیگری به یک خانوار منتسب بود.مشمول این قانون نمی‌گردد.
- واحدهای مسکونی مشاغل، موسسات، شرکت‌های فعال که ممنوعیتی برای فعالیت در واحدهای مسکونی ندارند به شرط ثبت اطلاعات در سامانه املاک و اسکان کشور و به تایید سازمان امور مالیاتی و سازمان تامین اجتماعی از مالیات موضوع این ماده معاف می‌شوند.
- واحدهای مسکونی که اطلاعات اقامت و مالکیت آنها در سامانه املاک و اسکان ثبت نشده باشند، در حکم خانه خالی محسوب م شود و حکم جریمه سال اول را دارند.
- کلیه اشخاص مشمول این ماده قانون مکلفند حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از هرگونه تغییر در محل اقامت یا خرید و فروش واحدهای تحت تملک خود اطلاعات جدید را در سامانه املاک و اسکان ثبت نمایند و اگر نه به ازاء هر ماه تاخیر جریمه می‌شوند.
- واحدهای نوسازی بعد از ۱۲ ماه، و واحدهای انبوه سازی بعد از ۱۸ ماه در شمول این مالیات قرار می‌گیرند.
- مالیات خانه‌های خالی بانک‌ها و دستگاههای دولتی دو برابر این قانون می‌باشد.
- اگر واحد مسکونی واقع در شهرها اعم از مناطق آزاد و ویژه تجاری-صنعتی که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور باشند و مجموعا بیش از ۶ ماه خالی باشند به ازاء هر ما بیش از زمان مذکور مشمول مالیاتی به ازاء هر ماه معادل مالیات بردرآمد اجاره به صورت ماهیانه بدون لحاظ (هزینه‌ها و استهلاکات موضوع ماده ۵۳ ق.م.م. و معافیت‌های) آن می‌شوند، به قرار زیر محاسبه می‌شود:
- سال اول: معادل ۵ برابر مالیات متعلقه
- سال دوم: معادل ۱۰ برابر مالیات متعلقه
- سال سوم : معادل ۱۵ برابر مالیات متعلقه
نکته ۱: مالیات خانه‌های خالی شش برابر مالیات اجاره است نه شش برابر اجاره بها.
نکته ۲: اگر خانواده در مهلت ۲ ماه سکونتگاه خود را در شهرهای بالای ۱۰۰۰۰۰ نفر یکصد هزار نفر جمعیت اعلام ننمایند این واحد، خانه خالی تلقی می‌گردد و بعد از دو یا چند سال که خرید و فروش شود، تمام مالیات خانه خالی این سالها از ایشان اخذ می‌گردد.
