چه کسانی مشمول مالیات می‌شوند؟

انواع مالیات‌ها کدامند؟

مالیات مبلغی است که طبق قانون، برای تامین هزینه‌های عمومی، از اشخاص (حقیقی – حقوقی) و کالاها، توسط دولت اخذ می‌گردد. همچنین دریافت مالیات اهرمی است در دست دولت به جهت یکسری کنترل‌ها که در اقتصاد هر کشور نقش بسزایی را ایفا می‌نماید.

دولت برای پرداخت هزینه‌های خدماتی، نیاز به درآمد دارد و آن را از طریق اخذ مالیات، از مردم و کالاها کسب می‌نماید.

انواع مالیات در ایران

مالیات‌ها در ایران به دو دسته تقسیم می شوند. انواع مالیات در ایران شامل موارد زیر می‌باشد:

• مالیات‌های مستقیم
• مالیات‌های غیرمستقیم

در ادامه به توضیح این دو نوع مالیات می‌پردازیم.

مالیات‌های مستقیم

هرگاه پرداخت کننده مالیات یا کسی که مالیات پرداخت می‌کند، مشخص باشد، به آن مالیات‌های مستقیم می‌گویند.

مالیات‌های مستقیم به دو دسته تقسیم می‌شوند:

مشاور مالیاتی می تواند شما را در بهترین روش جهت استفاده بهینه قوانین مالیاتی مناسب کسب و کار شما و پرداخت حداقل هزینه مالیاتی شما را یاری نماید.

الف) مالیات بر دارایی

پایه این نوع مالیات، ثروت اشخاص است که شامل موارد زیر می شود:

• مالیات بر ارث:مالیاتی که از اموال و دارایی‌های پس از فوت فرد از ورثه دریافت می‌گردد را گویند.
• مالیات حق تمبر:این مالیات از طریق ابطال تمبر روی اسناد و اوراق، دارای اعتبار، گرفته می‌شود که به منظور به رسمیت داشتن اسناد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ب) مالیات بر درآمد

مبنای مالیات در این نوع مالیات، درآمد اشخاص حقیقی و اشخاص حقوقی است.

این نوع مالیات، مهمترین نوع مالیات برای دولت است، که به دو شیوه مالیات بر درآمدها بصورت جداگانه مالیات از مجموع درآمد‌ها

از اشخاص اخذ می گردد و دارای انواع زیر می باشد:

• مالیات بر درآمد کشاورزی: شامل کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش زنبور عسل، پرورش ماهی و ماهیگیری است.
• مالیات بر درآمد حقوق: هر موقع، شخص حقیقی، برای شخص (حقیقی- حقوقی) کار کند، مشمول مالیات بر حقوق می شود، این مالیات یک نوع مالیات تکلیفی است، یعنی پرداخت این مالیات به عهده شخص دیگری که کارفرما می‌باشد.
• مالیات بر درآمد مشاغل:درآمد مشاغل یعنی درآمدی که شخص حقیقی با اشتغال به مشاغل تجاری، پزشکی و خدماتی، به دست می‌آورد.
• مالیات بر درآمد املاک:درآمد حاصل از اجاره ملک را درآمد املاک می‌گویند و مالیات آن پس از کسر ۲۵% (بابت هزینه‌ها و استهالاکات) از مبلغ کل اجاره، محاسبه می‌گردد.
• مالیات بر خانه‌های خالی: این مالیات اهرمی است در دست دولت که نرخ مسکن را متعادل نماید.
• مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی:طبق قانون از جمع درآمد شرکت‌های تجاری، مالیات اخذ می‌گردد.
• مالیات بر درآمد اتفاقی:درآمدهایی که از جایزه و معاملاتی مانند (بخشش زمین یا ملک به شخصی دیگر) به دست می‌آید. طبق ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم.
• مالیات بر عایدی سرمایه: مانند مالیات بر سکه.

مالیات‌های غیر مستقیم

هرگاه شخص پرداخت کننده مالیات مشخص نباشد را مالیات‌های غیر مستقیم گویند. مالیات غیر مستقیم به سه دسته کلی تقسیم می شود که در زیرآمده است:

• مالیات بر واردات

مالیات بر واردات کالاها و خدمات مربوط به کالاها و خدماتی است که، از مرز گمرکات کشور به مرزهای داخلی کشور وارد می‌شوند و این مالیات علاوه بر اینکه، یکی از راه‌های کسب درآمد برای دولت تلقی می‌گردد، که دولت برای حمایت از صنایع داخلی تعرفه‌های مالیاتی خاصی را برای آن در نظر می‌گیرد.

نرخ مالیات بر واردات شامل ۴% بهای تمام شده کالای خریداری شده در برگ سبز گمرکی می باشد.

• مالیات بر مصرف و فروش کالا و خدمات

مالیاتی که مصرف کننده در زمان خرید کالا پرداخت می‌کند. این نوع مالیات در نهایت به وسیله مصرف کننده پرداخت می‌شود. مالیات بر مصرف دارای انواع زیر می‌باشد:

• مالیات حاصله از خرید و فروش نوشابه‌های غیر الکلی
• مالیات حاصله از خرید و فروش الکل طبی و صنعتی
• مالیات حاصله از خرید و فروش سیگار
• مالیات حاصله از خرید و فروش اتومبیل
• مالیات حاصله از خرید و فروش فرآورد‌ه‌های نفتی و پتروشیمی
• مالیات حاصله از خرید و فروش خاویار
• مالیات حاصله از خرید و فروش نوارهای صوتی و تصویری
• مالیات حاصله از خرید و فروش حق اشتراک مخابرات بین المللی و تلفن‌های خودکار
• مالیات بر ارزش افزوده:

تفاوت بین کالا یا خدمت عرضه شده با ارزش خریداری شده را مالیات بر ارزش افزوده گویند که شامل عرضه کالا و خدمات و صادرات و واردات آنها می‌شود.

چه کسانی مشمول پرداخت مالیات می شوند؟

در گروه مالیاتی مالیات یار مشاوران و دادرسان مالیاتی قویی و خبره‌ای می‌توانند شما را در این زمینه یاری رسانند و بهترین نوع و روش ایجاد کسب و کار جهت قرار گرفتن در کدام مالیات می‌توانند شما را یاری رسانند.

• اشخاص (حقیقی و حقوقی) دارای ملک در ایران.
• اشخاصی (حقیقی- حقوقی)، دارای درآمد در ایران و خارج می‌باشند.
• اشخاص (حقیقی- حقوقی) خارج از ایران هستند ولی در ایران کسب درآمد می‌نمایند.
• تمام اشخاص حقیقی دارای تابعیت ایرانی که در داخل یا خارج از ایران کسب درآمد می‌نمایند.
• اشخاص (حقیقی- حقوقی) غیر ایرانی که در ایران کسب درآمد می‌نمایند.

چه کسانی مشمول پرداخت مالیات نمی‌باشند؟

اشخاص غیر مشمول پرداخت مالیات موارد زیر می‌باشد:

طبق قانون و به دستور مقام رهبری یکسری افراد و ارگان‌ها مشمول پرداخت مالیات نمی‌باشند..

لازم به ذکر است، مشمول نبودن در قانون یعنی که این افراد هیچ‌گونه تکلیف مالیاتی نداشته و نیازی به ارائه اطلاعات خود به سازمان امور مالیاتی نمی‌باشند.

• وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی
• دستگاه‌هایی که بودجه آنها وسیله دولت تامین می‌شود.
• شهرداری‌ها
• معافیت مالیاتی این ماده برای مواردی که از طرف حضرت امام خمینی (ره) یا مقام معظم رهبری دارای مجوز می‌باشند براساس نظر مقام معظم رهبری است.
• بنیاد شهید و امور ایثارگران
• کمیته امداد امام خمینی
• سازمان تبلیغات اسلامی
• دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
• بنیاد مسکن
• بنیاد مستضعفان
• ستاد اجرایی فرمان امام خمینی
• مرکز خدمات حوزه‌های علمیه
• موسسه پژوهشی فرهنگی
• جامعه المصطفی (ص) العالمیه (دانشجویان خارجی ۱۲۲ کشور که در حوزه‌های علمیه درس می‌خوانند)

اشخاص معاف از پرداخت مالیات کدامند؟

منظور از معاف از مالیات، خروج قانونی بعضی از موارد درآمد و سرمایه‌ای را از پرداخت مالیات گویند. و این گونه افراد را معاف از مالیات می‌نامند و موارد زیر معاف از مالیات می‌باشند:

طبق ماده ۸۱ قانون مالیات‌های مستقیم موارد زیر معاف از مالیات هستند:

• فعالیت‌های کشاورزی
• فعالیت‌های دامپروری
• دامداری
• پرورش ماهی
• پرورش زنبور عسل
• پرورش طیور
• صیادی و ماهیگیری
• نوغان داری (پرورش کرم ابریشم)
• احیای مراتع و جنگل‌ها
• احداث باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات

مشاوره در خصوص چگونگی نحوه پرداخت مالیات‌ها 

مالیات‌ها از نظر نحوه پرداخت به ۵ دسته تقسیم می‌شود:

• اشخاص مشمول پرداخت مالیات
• اشخاص که معاف از مالیات هستند
• مالیات‌هایی با نرخ صفر
• مالیات با نرخ مقطوع
• اشخاص غیر مشمول از پرداخت مالیات

مالیات با نرخ صفر مشمول چه کسانی می‌شود؟

منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که اشخاص مشمول آن مکلفند وظایف و تکالیف مالیاتی خود را انجام دهند. و بعد از انجام آن تکالیف مالیات هر چقدر شد ضربدر صفر می‌گردد. طبق قانون این افراد در مدت زمان مشخصی مالیات آنها با نرخ صفر محاسبه می‌گردد.

نکته مهم: در صورتی که درآمد کسب شده خودر از سازمان امور مالیات پنهان نماییم در آمد کتمان شده گویند که مشمول مالیات با نرخ صفر نمی‌باشد.

مالیات با نرخ مقطوع مشمول چه کسانی می‌شود؟

در قانون فقط ۲ نوع مالیات مقطوع وجود دارد که به شرح زیر می‌باشد:

• ماده ۱۴۳ ق.م.م. : مربوط به مالیات شرکت‌های سهامی بورسی و غیر بورسی می‌باشد.
• مالیات شرکت‌های غیر بورسی: از هر نقل و انتقال سهام، سهم‌الشرکه، حق تقدم سهام، سهم­‌الشرکه شرکا در سایر شرکت‌ها، مالیات مقطوعی به میزان چهاردرصد ‌ارزش اسمی آنها مالیات وصول می‌شود.

• در شرکت­‌های سهامی پذیرفته شده در بورس یا شرکت‌های بورسی: اندوخته صرف سهام مشمول مالیات مقطوع به نرخ نیم درصد (۵/۰%) خواهد بود و به این ‌درآمد مالیات دیگری تعلق نمی‌گیرد. شرکت مکلف­ است این مالیات را تا پایان ماه بعد به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز‌ نماید.
• ماده ۵۹ ق.م.م.: مربوط به نقل و انتقال ملک می‌باشد.
• نقل و انتقال قطعی املاک به مأخذ ارزش معاملاتی و به نرخ پنج درصد ۵%

• حق واگذاری ( سرقفلی) محل به ‌مأخذ وجوه دریافتی مالک یا صاحب حق و به نرخ دو درصد (۲%) در تاریخ انتقال از طرف مالکان عین یا صاحبان حق مشمول مالیات ‌می‌باشد.
• ماده ۱۰۰: مؤدیان موضوع این فصل این قانون مکلف اند اظهارنامه مالیاتی مربوط به فعالیت‌های شغلی خود را در یک­ سال مالیاتی برای هر واحد شغلی یا برای هر محل جداگانه طبق‌ نمونه‌ای که وسیله سازمان امور مالیاتی کشور تهیه خواهد شد تنظیم و تا آخر خرداد ماه سال بعد به اداره امور مالیاتی محل شغل خود تسلیم و مالیات ‌متعلق را به نرخ مذکور در ماده (۱۳۱) این قانون پرداخت نمایند.
• تبصره ۱ ماده ۸۶: در مورد پرداخت‌هایی که از طرف غیر از پرداخت کننده اصلی حقوق به اشخاص حقیقی، به عمل می­ آید، پرداخت­ کنندگان مکلفند هنگام هر پرداخت، مالیات متعلق را با رعایت معافیت­‌های قانونی مربوط به حقوق به جز معافیت موضوع ماده(۸۴) این قانون، به نرخ مقطوع ده درصد(۱۰%) محاسبه، کسر و حداکثر تا پایان ماه بعد با فهرستی حاوی نام و نشانی دریافت­ کنندگان و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل، پرداخت کنند و در صورت تخلف، مسؤول پرداخت مالیات و جریمه­‌های متعلق خواهندبود.